De kwaliteitsfunctionaris van eigenaar tot adviseur.
Als je sommigen mag geloven is een kwaliteitsfunctionaris een ondankbare functie. Ze voelen zich vaak een roepende in een woestijn en eenzaam in hun inzet voor kwaliteit. Laat één ding duidelijk zijn: een kwaliteitsfunctionaris is niet de eigenaar van het kwaliteitssysteem, dus het kan heel positief zijn dat de kwaliteitsfunctionaris niet zichtbaar is in de organisatie.
De rol van de kwaliteitsfunctionaris is tegenwoordig drastisch veranderd, het behalen van een HKZ/ISO certificering is al lang niet meer zijn belangrijkste taak. Nu de HKZ/ISO certificering geen doel op zich meer is moet de rol van de kwaliteitsfunctionaris veranderen in de rol van adviseur. In de ISO norm is tegenwoordig de nadruk meer komen te liggen op het terugdringen van risico’s in processen.
Organisaties hebben moeite om over te stappen van het “procedure denken” naar het denken in risico’s. Voordat het personeel zover is moet de kwaliteitsfunctionaris deze stap maken. De opdracht is niet meer een kwaliteitshandboek te schrijven maar om een kwaliteitsmanagementsysteem op te zetten. Het systeem moet gedragen worden door de gehele organisatie.
De kwaliteitsfunctionaris moet van een eilandje afkomen en niet alleen structuur aanbrengen in het kwaliteitsmanagementsysteem maar ook een verandering te weeg brengen in de cultuur van de organisatie. Als het kwaliteitsmanagementsysteem door het personeel wordt geaccepteerd komt de kwaliteitsfunctionaris aan verbeteren toe. Hij is niet verantwoordelijk voor de inhoud maar hij is adviseur richting management die zelf verantwoordelijk is voor het systeem binnen zijn afdeling.
De kwaliteitsfunctionaris moet niet alleen kennis hebben van verschillende normen, wet en regelgeving en klantenrichtlijnen maar moet ook medewerkers kunnen enthousiasmeren en bewust kunnen maken van de risico’s in hun eigen werkzaamheden. Als de kwaliteitsfunctionaris kan wijzen op de voordelen van het kwaliteitsmanagementsysteem, als de medewerkers merken dat de processen in één keer goed lopen en dat de processen waarbij meerdere afdelingen betrokken zijn beter lopen dan worden ze vanzelf enthousiast gebruiker van het managementsysteem. De focus van een kwaliteitsfunctionaris moet liggen op het herkennen van risico’s.
Het doel van een goed werkend managementsysteem is ervoor te zorgen dat de risico’s beperkt worden en dat alle processen in één keer goed gaan.